مغز درون جمجمه بوسیله پرده هایی پوشیده شده است که وظیفه عمده آن حفاظت از مغز و نخاع و خونرسانی به آن هاست.به این پرده ها مننژ گفته می شود.
مننژیت به معنی التهاب در این پرده هاست.
شکایت عمده بیماران مبتلا به مننژیت شامل سردرد،تب و درد و سفتی گردن است.همچنین بیماران می توانند دچار تهوع و استفراغ و افت هوشیاری شوند.
مننژیت می تواند علت های عفونی و غیر عفونی داشته باشد ولی در این مطلب قصد معرفی انواع عفونی را داریم.
مننژیت های عفونی بیشتر مننژیت های ویروسی هستند ولی علل باکتریایی،قارچی و انگلی هم دارند.
مننژیت می تواند حاد یا مزمن باشد.
موارد حاد بسیار سریع پیشرفت می کند.
در موارد مزمن معمولا علائم ملایم تر است و بالای یک ماه ادامه می یابد. در کشور ما مننژیت ناشی از سل و بروسلوز دو مننژیت مزمن شایع هستند.
بخصوص مننژیت بروسلایی (تب مالت) می تواند علائم مبهم و گول زننده ای داشته باشد و به همین دلیل تشخیص آن به تعویق بیفتد.مثلا ممکن است این مننژیت با افسردگی یا سردرد های طولانی مدت خود را نشان بدهد.پس بیمارانی که بدلایل شغلی تماس با دام دارند یا از لبنیات محلی غیر مطمئن استفاده کرده اند به این نکته توجه داشته باشند که در صورت وجود سردردهای طولانی که به درمان ها پاسخ نمی دهد تشخیص مننژیت بروسلایی برای آن ها مطرح است.
اگر مننژیت به موقع تشخیص داده نشود و اقدامات درمانی صورت نگیرد می تواند برای بیمار کشنده باشد یا عوارضی مانند آبسه مغزی،هیدروسفالی(تا حدودی بمعنی آب آوردن درون مغز)،تشنج،نارسائی تنفسی،کما،ناشنوایی،نابینایی و عقب ماندگی ذهنی داشته باشد.
مننژیت های عفونی حاد خطرساز بیشتر ناشی از باکتری ها هستند.
باکتری های شایع ایجاد کننده مننژیت حاد معمولا از منشا نازوفارنکس (قسمتی از حلق) وارد جریان خون و از آنجا وارد پرده های مغز می شوند و بیماری را ایجاد می کنند.این باکتری ها در تماس های نزدیک مثلا هم اتاق بودن از طریق ترشحات دهانی و تنفسی قابل سرایت هستند به همین دلیل بعد از تشخیص مننژیت در بیمار به کسانی که با او تماس نزدیک داشته اند آنتی بیوتیک پیشگیرانه تجویز می کنیم.
بیماران دچار نقص ایمنی مانند بیماران بدون طحال یا مصرف کننده داروهای مهار کننده ایمنی بیشتر در معرض مننژیت هستند.
روش تشخیص بیماری انجام آزمایش مایع مغزی نخاعی است که آزمایشگاه در آن مایع شواهد التهاب و عفونت را گزارش می کند.اغلب قبل از انجام این آزمون تصویر برداری از مغز انجام می شود.
با توجه به خطرناک و پر عارضه بودن بیماری در صورت تشخیص مننژیت درمان جدی تزریقی و بستری طولانی مدت مورد نیاز است و برای شروع درمان زمان را از دست نمی دهیم و منتظر پاسخ جواب آزمایش مایع مغزی نخاعی برای بیمار نمی مانیم.درمان را شروع می کنیم و بعد بر اساس پاسخ آزمایش در صورت لزوم در آن تغییرات لازم را اعمال می کنیم.
منابع:
(Infectious Disease Subspeciality Consult (washington mannual
www.merckmanuals.com
clicks.co.za
www.biznews.com
http://clipart-library.com